یکی از مسائل مهمی که در درمان ارتودنسی در نظر گرفته میشود سن است. لازم است بدانید تا زمانی که رشد استخوان‌های فک ادامه دارد، دستگاه‌های ارتودنسی به راحتی می‌توانند قادر به جابجایی موقعیت دندان‌ها و فکین باشند.
ارتودنسی چیست؟
ارتودنسی شاخه‌ای از دندانپزشکی است که دندان‌ها و فک‌هایی که در جای نامناسبی قرار می‌گیرند را اصلاح میکند. دندان‌هایی که در جایگاه نامناسبی قرار می‌گیرند و شکل نامتعارفی دارند مشکلات بهداشتی مختلفی ایجاد می‌کنند. تمیز نگه داشتن دندان‌ها سخت‌تر میشود. بیماری که دندانهای نامرتبی دارد در معرض خطر ابتلا به پوسیدگی دندان و بیماری‌های پریودنتال قرار دارد. این وضعیت یه دندان‌هایی که مسئول جویدن غذا هستند فشار بیشتری وارد میکند و متعاقبا در طولانی مدت عوارض مختلفی بجا می‌گذارد. از جمله:
- پوسیدگی دندان‌ها
- مشکلات لثه‌ای
- خوب نجویدن دندان‌ها و مشکلات گوارشی
- سردرد
- مشکلات tmj
- احساس درد در گردن، شانه و پشت
- اختلال در زیبایی شخص
بهترین سن برای انجام ارتودنسی:
توصیه میشود تا در سنین ۷ سالگی اولین معاینه ارتودنسی انجام شود. باجود اینکه ممکن است انجام و شروع درمان به سن دیگری موکول شود و در ۷ سالگی ضرورتی نداشته باشد. اما این معاینه در زمان درستی است و باعث میشود تا برنامه درمانی به صورت منظم و درست برنامه ریزی شود تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود. بعد از حدود ۱۸ سالگی که رشد استخوان‌های فک متوقف می‌شوند، دیگر دستگاه‌های ارتودنسی نمیتوانند به تنهایی موقعیت فک را جابجا کنند. به همین دلیل است که افراد بزرگسالی که دارای ناهنجاری‌های فکی هستند در اکثر موارد باید درمان ارتودنسی و جراحی فک را برای اصلا و طرح لبخند خود مورد استفاده قرار دهند. در صورتی که در زمان مناسب برای درمان ارتودنسی اقدام نشود با بالا رفتن سن، درمان دشوارتر و متحمل هزینه‌های بالاتری خواهد شد. بنابراین مراجعه در زمان مناسب و شروع درمان در سن مناسب مانع از نیاز به جراحی‌های سنگین فک و درمان های سخت میشود.
همچنین در دندانساز بخوانید: طول درمان ارتودنسی
زمان مناسب برای ارتودنسی به چه عواملی بستگی دارد؟
زمان مناسب برای ارتودنسی بستگی به نوع ناهنجاری دارد. در مورد بیمارانی که مشکلات اسکلتی دارند، به عنوان مثال کودکی که فک پایین و چونه بیرون زده دارد، بهترین سن حدود ۷-۸ سالگی است. کودکانی که فک بالای آنها جلوتر از موقعیت طبیعی است یا یرعکس فک پایین آنها عقب‌تر از حالت موقعیت مناسب خود قرار گرفته است، بهترین زمان برای شروع درمان سال‌های قبل از بلوغ است چون میتوان از رشد کودکان و نوجوانان برای درمان این ناهنجاری‌ها استفاده کرد. بنابراین حوالی سن ده سالگی برای دختران و دوازده سالگی برای پسرها توصیه میشود.
والدین با مشاهده هر یک از موارد زیر در فرزندانشان، باید هرچه سریع‌تر به متخصص ارتودنسی برای درمان زود هنگام مراجعه کنند :
- افتادن دندانهای شیری کودکان زودتر یا دیرتر از موعد سنی مقرر
- کم یا اضافه بودن تعداد دندان‌ها
- استمرار در مکیدن انگشت و پستانک بعد از ۶ سالگی
- زمانی که فک پایین در هنگام بستن دهان به سمت جلو یا به یک سمت متمایل شود.
- عقب بودن و کوچکی فک بالا
- عدم تطابق فک بالا و پایین
- جابجایی در رویش دندانهای طبیعی
درمان با ارتودنسی چگونه است؟
انواع مختلفی از ابزار ارتودنسی وجود دارد. ارتودنسی متحرک و ثابت که هر دو به تغییر وضعیت دندان‌ها و فک کمک می‌کنند. دستگاه ارتودنسی به آرامی فشاری بر دندان‌ها و فک وارد میکند که به مرور زمان تغییر دلخواه را ایجاد می‌نماید. شدت بد شکلی دندان‌ها، سن و خصوصیات فیزیولوژیک بیمار مشخص میکند که کدام نوع ارتودنسی برای درمان انتخاب شود. این متخصص ارتودنسی است که در هر مرحله با معاینه وضعیت بیمار، روش درمان با ارتودنسی را تعیین و اجرا میکند.
مراقبت‌های زمان ارتودنسی:
- بهداشت دهان و دندان با یا بدون براکت و دستگاه ارتودنسی نباید فرقی داشته باشد. مسواک زدن، نخ دندان کشیدن و چکاپ توسط دندانپزشک همگی‌طی درمان اهمیت دارند. اما زمانی که براکت می‌گذارید باید از روش مناسبی برای مسواک زدن و نخ دندان کشیدن استفاده کنید. بعد از هر وعده غذایی و پیش از‌خواب دندان‌هایتان را مسواک بزنید و هربار که غذای شیرین خوردید نیز مسواک بزنید. بنابراین شاید لازم شود روزانه سه الی چهار بار مسواک بزنید.
- ارتودنتیست‌ها اغلب سوپرفلاس را به شما توصیه می‌کنند که استفاده از آن آسان‌تر بوده و آسیب کمتری به بریس‌هایتان می‌زند. همچنین میتوانید از مسواک‌های کوچک بین دندانی برای تمیز کردن براکت‌ها استفاده کنید.
- از خوردن غذاهای چسبناک مثل تافی یا شکلات بار پرهیز کنید.
- عادت هایی مثل جویدن مداد یا ناخن را کنار بگذارید.
- از خوردن غذاهای سفت و محکم مثل مغزها و بیسکوییت‌ها پرهیز کنید.